หลายๆ คนคงจะเคยได้ยินเรื่องเล่าและตำนาน เกี่ยวกับผี ปีศาจของญี่ปุ่น มามากมาย ไม่ว่าจะเป็น ผีโคมไฟโออีวะ ผีร่ม ผีคอยาว หรือที่โด่งดังอย่างผีสาวปากฉีก แต่จะมีใครรู้บ้างหรือไม่ว่า ภูติผี และปีศาจของญี่ปุ่นนั้น มีการแบ่งแยก ออกเป็นประเภทต่างๆอีกด้วย จะมีอะไรกันบ้างนั้นไปดูกันเลยคะ
ในปี ค.ศ.1780 มีนักปราชญ์และศิลปิน ที่มีนามว่า โทริยะมะ เซคิเอ็น ได้ทำการศึกษาเเละค้นคว้า เกี่ยวกับ ภูติ ผี ปีศาจ ของญี่ปุ่น ทั้งที่สิงสถิตอยู่ตามที่ต่างๆ ทั้งบนสวรรค์ นรก และโลกมนุษย์ โดยเขาได้แบ่งแยกผีออกเป็นประเภทต่างๆ ตามลักษณะการกำเนิด และลักษณะที่มันปรากฏร่างให้เห็น ดังนี้
1. โอบะเกะ (Obage : お化け) คำว่าโอบะเกะ แปลว่า ผี ซึ่งโดยปกติแล้วก็จะหมายถึง ผีที่เกิดจากมนุษย์ที่ตายไปแล้ว โดยโอบะเกะนั้น จะปรากฏตัวในรูปแบบที่ไม่มีเค้าความเป็นมนุษย์เหลืออยู่เลย มักจะอยู่รูปของกลุ่มหมอกควันสีดำ และล่องลอยไปตามท้องถนนยามค่ำคืน
โอบะเกะนั้นมักจะชอบสิงสู่ตามสิ่งต่างๆ อย่าง สิ่งของ หรือสัตว์ ซึงถ้าโอบาเกะเข้าไปสิงสิ่งใด สิ่งนั้นก็จะกลายร่างเป็นผีหรือปีศาจไปในทันใด เช่น ถ้ามันเข้าสิงในร่มเก่าๆ ร่มนั้นก็จะปรากฏมีดวงตา มีปากที่แสยะยิ้ม กลายเป็นผีร่มไปนั้นเอง โดยโอบะเกะก็ยังแบ่งย่อยออกอีกเป็น2 ประเภท นั้นก็คือ
- บาเกะโมโน (化け物 bakemono) คือโอบะเกะ ที่กลายร่างมาจากสิ่งมีชีวิต ซึ่งส่วนใหญ่มักจะไม่ใช่คน แต่จะเป็นพืช หรือ สัตว์ซะมากกว่า เช่น ผีแมว เนโกะมาตะ
- ซึคุโมะกามิ (付喪神 tsukumogami) คือ
โอบะเกะ ที่กลายร่างมาจากสิ่งที่ไม่มีชีวิต เช่น ก้อนหิน หรือข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ และมักจะเป็นของที่เก่ามากๆ มีอายุเป็น100ปีขึ้นไป ตัวอย่างของผีซึคุโมะกามิก็เช่น ผีร่ม ผีโคมไฟ
โอบะเกะ ที่กลายร่างมาจากสิ่งที่ไม่มีชีวิต เช่น ก้อนหิน หรือข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ และมักจะเป็นของที่เก่ามากๆ มีอายุเป็น100ปีขึ้นไป ตัวอย่างของผีซึคุโมะกามิก็เช่น ผีร่ม ผีโคมไฟ
นอกจากนี้แล้ว โอบะเกะยังสามารถปลอมตัวเป็นมนุษย์หรือปรากฏอยู่ในร่างที่แปลกประหลาด เช่น ผีเด็กตาเดียว ผีคอยาว และผีไร้หน้า โดยโอบาเกะจะไม่เหมือนกับโยไคก็ตรงที่โอบาเกะนั้น สามารถปรากฏตัวได้ทุกที่ทุกเวลา
(
2. ยูเร (Yurei : 幽霊) คือ ผีที่เกิดจากมนุษย์ที่ตายไปโดยที่ยังไม่ได้ดับจิต หรือตายไปโดยที่ยังมีความแค้น ด้วยวิญญาณที่มีความผูกพยาบาทจึงทำให้ไม่สามารถไปผุดไปเกิดได้
ในความเชื่อของคนญี่ปุ่นเมื่อเวลาเราตายไป วิญญาณจะออกจากร่างและไปในสถานที่ที่หนึ่ง ที่เป็นที่ชำระบาปของเหล่าวิญญาณ แต่หากเมื่อใดก็ตามที่วิญญาณนั้นตาย จากการถูกฆาตกรรม ฆ่าตัวตาย ฯลฯ ซึ่งวิญญาณเหล่านี้จะมีความเจ็บแค้น วิญญาณจึงยังคงติดค้างอยู่ในโลกมนุษย์ คอยปรากฏตัวหลอกหลอนผู้คน จนกว่าจะได้รับการทำพิธีชำระล้างและไปสู่สุขติ
โดยยูเรนั้น จะปรากฏรูปร่างเหมือนตอนที่ตายไป คือตายสภาพไหนก็มาสภาพนั้นเลย และจะทำสิ่งที่มันค้างคาใจก่อนตาย เช่น ผีนับจาน ซารายาชิกิ ที่ตายไปเพราะทำจานในชุดจานล้ำค่าของเจ้านายหาย จึงถูกฆ่า และเวลาส่วนใหญ่ที่ยูเรจะปรากฏตัวนั้น มักจะเป็นเวลาหลังเที่ยงคืน แต่หากยูเรตนใดที่มีพลังอำนาจมากหน่อย ก็อาจจะสามารถปรากฏตัวลางๆได้ ในตอนกลางวัน ซึ่งยูเรนั้นมักจะเป็นผู้หญิง เหตุก็เพราะความอาฆาต พยาบาทของผู้หญิงนั้น น่ากลัวและฝังแน่นมากจริงๆ
3. โยไค (Youkai : 妖怪) หมายถึง อสูรกาย หรือปีศาจ ที่เป็นชนิดของมันเลย คือเกิดมาก็มีรูปลักษณ์อย่างนั้นอยู่แล้ว ไม่เปลี่ยนเป็นอย่างอื่นและจะมีพลังอำนาจเหนือธรรมชาติ มีอิทธิฤทธิ์แตกต่างกันไปในแต่ละตัว บ้างก็อาศัยอยู่ในขุมนรก สวรรค์ หรือบ้างก็อยู่ในโลกมนุษย์ เช่น ปีศาจหิมะ ยูกิ อน นะ , ยักษ์ , ปีศาจแมงมุม , กัปปะ
โยไคนั้นมีหลายชนิด มีทั้งที่ให้โชคลาภมาให้มนุษย์ ไปจนถึงชนิดที่นำพาภัยพิบัติมาให้ มีแบบที่ตลกไม่น่ากลัว ไปจนถึงแบบที่น่าสยดสยอง และเป็นอันตราย
ช่วงเวลาส่วนใหญ่ที่โยไคจะปรากฏตัว คือช่วงโพล้เพล้ ใกล้ค่ำที่ท้องฟ้าจะเป็นสีแดง ซึ่งชาวบ้านญี่ปุ่นในสมัยก่อนจะไม่เดินทางไปไหนกันในเวลานี้ เพราะเชื่อกันว่าเป็นเวลาทีเหล่าปีศาจและอสูรกายจะออกหากิน
4. โมโนโนเกะ (物の怪 mono no ke) เป็นปีศาจที่เกิดขึ้นจะความรู้สึกของมนุษย์ ที่เป็นจิตตกค้าง อาวรณ์ของวิญญาณคนตายหลายๆคน ที่สะสมมากๆเข้าจนเกิดเป็นวิญญาณดวงใหม่ที่เป็นปีศาจขึ้นมา เช่น กาซาโดคุโระ ปีศาจโครงกระดูก ที่เกิดจากกระดูกของเหล่าผู้คนที่ตายจากการอดอยากในยุคสงคราม
5. คามิ (神 kami) คือ เทพ หรือวิญญาณธรรมชาติ เช่น เทพน้ำ เทพลม เทพภูเขา เทพแห่งโรคระบาด ฯลฯ ในศาสนาชินโต มีความเชื่อว่า เทพ สามารถ มีที่มาได้จากทุกสิ่ง ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ สิ่งของ หรือแม้กระทั่งปีศาจ ก็สามารถกลายมาเป็นเทพได้ โดยการบำเพ็ญตะบะ
เป็นอย่างไรบ้างคะกับประเภทของ ผี ปีศาจของญี่ปุ่น แต่ละประเภทนั้นก็มีเอกลักษณ์เฉพาะและน่าสนใจมากๆเลยทีเดียวใช่มั้ยคะ ใครเคยเจอผีแบบไหนมาบ้างลองแชรืกันได้ที่คอมเม้นด้านล่างเลยนะคะ และในตอนหน้าจะเป็นเรื่องของผีแบบไหน รอติดตามไปพร้อมกันนะคะ
ปล. บทความนี้ได้ถูกรวบรวมข้อมูล จากหลายแห่ง หากมีข้อมูลบางจุดที่ผิดเพี้ยนไป ต้องขออภัย ณที่นี้ด้วยนะคะ
ขอบคุณข้อมูลจาก
http://www.tpapress.com/knowledge_detail.php?k=69
http://anngle.org/th/j-culture/culture/jpghost-type.html
